In NPOrgaan nummer 36 van 30 september 2005 verscheen een artikel genaamd 'Klassering van de duiven die aankomen in de neutralisatietijd'. Dit artikel, dat ook in diverse andere bladen verscheenen, beschrijft een voorstel voor aanpassing van de neutralisatieregeling. Dit voorstel zal op de Algemene Vergadering van 22 oktober 2005 worden ingebracht. De beschreven methode bevat echter zeer grote nadelen die in het genoemde artikel niet worden genoemd. Onderstaande beschouwing zet een en ander op een rijtje. Voor een goed begrip is volledige kennis van de inhoud van het artikel nodig. Op diverse plaatsen wordt ook gerefereerd naar figuren uit het artikel.

Het voorstel

Het bovengenoemde artikel is goed gestructureerd en bevat een duidelijke en uitgebreide beschrijving van de voorgestelde nieuwe neutralisatieregeling en heel veel zaken die daarbij komen kijken.In eerste instantie lijkt de voorgestelde regeling leuk opgezet, maar bij nadere beschouwing zijn er heel wat vraagtekens te zetten. Aan de voorgestelde regeling en de beschrijving daarvan in het artikel vielen mij de volgende zaken op:

a. De berekening met traditionele-, correctie- en klasseringssnelheid komt wat complex over. Een snelheidsberekening betreft altijd maar twee zaken: de afstand en de tijd. De afstand is niet aan verandering onderhevig, maar ligt per liefhebber per lossingsplaats vast. De vliegtijd echter wel. Het lijkt mij zuiverder om de berekening te richten op de te gebruiken vliegtijd. Dat is immers de factor die je bij neutralisatie wilt beinvloeden. In het huidige systeem komt de neutralisatieduur één op één overeen met de verstreken neutralisatietijd. In het voorstel echter komt de neutralisatieduur overeen met de helft van de verstreken neutralisatietijd en blijft na het einde van de neutralisatietijd evenredig oplopen tot maximaal de totaal verstreken neutralisatietijd.

b. In het artikel wordt gesproken over diverse snelheden (de traditionele snelheid en de correctiesnelheid) die gebruikt worden om de snelheid op de uitslag (de klasseringssnelheid) te bepalen. Dit redelijk complexe samenstelsel maakt het niet gemakkelijk om het voorgestelde systeem te vergelijken met het huidige systeem. Toch is dat wel mogelijk. Waar het dan in feite op neer komt is dat de huidige vaste neutralisatietijd vervangen wordt door een variabele neutralisatietijd waarvan de duur afhankelijk is van het tijdstip van constateren. Een duif die aan het begin van de nacht wordt geconstateerd krijgt weinig neutralisatietijd toebedeeld en bij een duif die aan het einde van de nacht wordt geconstateerd wordt aanzienlijk meer neutralisatietijd verrekend. Op deze wijze loopt de toegekende neutralisatietijd op totdat ergens in de loop van de dag het punt (tijdstip) wordt bereikt waarvanaf de duiven de volledige neutralisatietijd krijgen.

c. De voorgestelde berekening heeft als gevolg dat de berekende snelheid tot ver na het verstrijken van de neutralisatietijd nog beinvloed wordt (een eventueel gebruik van wegingsfactoren voor traditionele- en correctiesnelheid kan dit effect verminderen, maar het blijft nog steeds bestaan). Je kunt je afvragen of het gewenst is dat een duif, die in het gegeven voorbeeld om 11.00 uur wordt geconstateerd, méér wordt geneutraliseerd (6.00 uur) dan een duif die om 10.58 wordt geconstateerd (5.59 uur). Het lijkt mij eerlijker om de neutralisatie zo ver na einde neutralisatietijd niet meer te laten oplopen. Je begint immers toch ook niet al met neutraliseren aan het begin van de avond voor de start van de neutralisatietijd, waarom ga je er na afloop dan wel zo ver mee door? Bij voorkeur wil je de snelheiden van de duiven die buiten de neutralisatietijd worden geconstateerd natuurlijk zo min mogelijk beinvloeden.

d. Als je toch graag de volledige nacht wilt neutraliseren (in het gegeven voorbeeld van 23.00 tot 05.00 uur hetgeen precies 6 uur bedraagt) dan is het wellicht eerlijker om die neutralisatie zoveel mogelijk gespreid rond de nacht toe te passen. Dus niet zoals in het voorbeeld van 23.00 tot 11.00 uur, maar bijvoorbeeld van 22.00 (zijnde een uur voor start neutralisatietijd) tot 06.00 (zijnde een uur na einde neutralisatietijd). Door in dit veel kortere tijdsbestek de neutralisatie toe te passen bereik je enerzijds dat zowel randvoorwaarde 2 (aankomsttijdstip en afstand bepalen klassering) recht wordt gedaan, maar voorkom je anderzijds het effect dat de neutralisatie doorloopt tot ver in de volgende dag (zie punt c).

e. Je kunt je afvragen of het voorstel voldoet aan randvoorwaarde 4 (het mag geen nachtsport worden). In het voorstel is het immers lonend om ook gedurende de nacht zo vroeg mogelijk te constateren. Mogelijk zijn randvoorwaarde 2 en randvoorwaarde 4 zelfs in het geheel niet volledig te combineren omdat ze elkaar tegenspreken. Het zoeken is naar een goed evenwicht van die twee. Waar het in feite om gaat is dat je af wil van het vlakke stuk in de "Snelheid met NT"-lijn in de figuur op bladzijde 17. Hetgeen ik in punt d voorstel is om het vlakke lijnstuk tussen uur 4 en uur 10 te vervangen door een flauw aflopend recht lijnstuk tussen uur 3 en uur 11 in plaats van het vrij stijl aflopende geknikte lijnstuk tussen uur 3 en uur 16 in de "Verreken snelheid"-lijn.

Meer algemeen gesteld gaat het om het volgende. Zoals in het artikel wordt gesteld willen we af van het tijdsbestek waarin de aankomsttijd gedurende de nacht geen invloed heeft op de klassering (het vlakke stuk in de "Snelheid met NT"-lijn). De aankomsttijd moet in die nachtelijke periode wel een rol gaan spelen, maar niet zo zwaar als overdag. Het voorstel geeft het nachtelijke deel van de aankomsttijd/vliegtijd een gewicht van ongeveer 50% bij de snelheidsbepaling. Daarom kom je tot het vrij lange aflopende lijnstuk tussen uur 3 en uur 16 in de "Verreken snelheid"-lijn. Een korter lijnstuk dat recht en minder steil afloopt lijkt meer recht te doen aan de snelheid van de duiven die de volgende ochtend worden geconstateerd. Dit kun je bereiken door bij de snelheidsbepaling het nachtelijke deel van de vliegtijd een gewicht van bijvoorbeeld maar 10% te geven tegen 100% voor de overdag verstreken vliegtijd.

Met name het feit dat de neutralisatie tot ver na zonsopgang doorloopt (punt c) is een zeer groot probleem. Het beschreven effect treedt minimaal op tot 10.45 uur (21 juni) tot wel 15.30 uur (31 augustus) en later. Dit effect benadeelt de liefhebbers die vroeg constateren ten opzichte van hen die laat constateren. Met andere woorden: Het is nadelig voor alle liefhebbers in het zuiden van het land. Ik denk dat dit niet zomaar een kleinigheidje is maar dat alle liefhebbers die 's morgens constateren flink worden benadeeld ten opzichte van liefhebbers die in feite even snel zijn, maar verder weg zitten en dus later constateren. Dit tijdsnadeel is niet gering. Omgerekend krijgt een duif die in het voorbeeld om 05.00 geconstateerd wordt maar liefst tot wel 2,5 uur minder neutralisatietijd dan een duif die om 11.00 uur geconstateerd wordt. In het gegeven voorbeeld betekent dit dat alle duiven van de betreffende liefhebber (afstand 900 km) die tussen 05.00 (oude snelheid 937 m/min, nieuwe snelheid 809 m/min) en ca 07.30 (oude snelheid 811 m/min, nieuwe snelheid 746 m/min) geconstateerd worden (d.w.z. pas NA de neutralisatietijd), ineens een LAGERE snelheid op de uitslag krijgen dan een duif van een liefhebber die op 1070 km zit en die pas om 11.00 uur geconstateerd wordt. De snelheid van de laatste duif blijft immers ongewijzigd op 810 m/min.

Een voorbeeld

Om duidelijk in beeld te brengen wat de effecten zijn van bovenstaande punten op de uitslag heb ik een drietal uitslagen samengesteld van een fictieve vlucht:

Uitslag 1 (huidige regeling)
Uitslag 2 (voorstel)
Uitslag 3 (alternatief)

Uitslag 1 is gemaakt met de huidige neutralisatieregeling. Let op de ongewenste volgorde in de klassering van de plaatsen 4 t/m 21. Dit is precies wat we anders willen.

Uitslag 2 is gemaakt met de voorgestelde neutralisatieregeling. Let op de volgorde in de klassering van de plaatsen 4 t/m 21. Dat is zoals we het graag willen. Let echter ook op de wisseling tussen de plaatsen 42 en 43. Hoewel de duiven pas rond 14.00 uur zijn geconstateerd verandert de snelheid van de constatage van Jan van 13:59:56!!! Nog bonter maakt Mark het die opeens op plaats 22 staat met zijn constatering van 14:00:00 (was plaats 33)!!!

Uitslag 3 is gemaakt volgens een systeem waarin de verlopen neutralisatietijd niet direct voor 100% toegepast wordt, maar slechts voor 80% waardoor nachtelijke aankomsttijden zeer beperkte invloed hebben gekregen op de snelheid. Door de resterende 20% van de neutralisatieduur direct na het officiele einde van de neutralisatie volgens dezelfde lijn gespreid toe te passen worden aankomsten die na pakweg 07.00 uur liggen totaal niet meer beinvloed. Anders gezegd houdt dit systeem in dat per 10 seconden verstreken neutralisatietijd de duif slechts 8 seconden vermindering krijgt van zijn vliegtijd. De overige 2 seconden gaan dus ten koste van de behaalde snelheid. De gewenste effecten van Uitslag 2 zie je hier ook terug, maar de ongewenste effecten niet.

De gevolgen voor een echte vlucht

Het effect van de voorgestelde neutralisatieregeling op de snelheid van duiven die gedurende de ochtend worden geconstateerd mag niet onderschat worden. Als je een grote nationale fondvlucht uitrekent volgens het voorgestelde systeem dan zie dat de uitslag van de duiven die grofweg tussen 5.00 en 13.00 uur zijn geconstateerd niet meer te herkennen is. De volledige rangschikking ligt op zijn kop. Ik heb het zelf ook geprobeerd. Onderstaande uitslagen betreffen Pau ZLU Nationaal 2004. Hierop heeft dhr. Schippers uit Lochem (0751.0154) op Pau ZLU Nationaal de 880e prijs gehaald met 15,7 punten (totaal 3571 duiven). Volgens het voorgestelde neutralisatiesysteem zou hij opeens de 402e plaats halen met 551,0 punten. Ik gun het hem best, daar gaat het niet om, maar dhr Melis uit Zoutelande (1867.1144) zal niet blij zijn met het feit dat zijn 397e plaats met 556,6 punten volgens het nieuwe systeem opeens slechts een 753e plaats oplevert met 157,9 punten.

Uitslag Pau 1 (huidige regeling)
Uitslag Pau 2 (voorstel)

Hoe verder?

Naschrift d.d. 10 nov 2005

Naschrift d.d. 15 nov 2005

Naschrift d.d. 17 nov 2005

Naschrift d.d. 14 mrt 2006

Naschrift voorjaar 2008